Објавена студија на Дејан Ајдачиќ за бајките за љубовта на Прокопиев

Најновата книга книжевни истражувања „Одблесоците на словенската фантастика” на Дејан Ајдачиќ, во издание на српската издавачка куќа „Алма”, е произлезена од повеќемесечниот истоимен проект за толкувања на фантастиката во современите словенски литератури. Една од поопсежните студии во проектот (книгата) е посветена на збирката раскази „Човечулец” на македонскиот писател Александар Прокопиев, односно ракажувачкиот третман на љубовта во ова дело. Дејан Ајдачиќ е автор на бројни дела од областа на теоријата на книжевноста, фолклорот и етнолингвистиката, професор на Националниот универзитет во Киев (Украина) и на Филолошките факултети во Лоѓ и Гдањск (Полска).

Ајдачиќ минуциозно и исцрпно ги анализира бајките од левиот џеб на Прокопиев, преплетувањата на чудесата на минатото и реалните хронотопи на современието, што наспроти отклоните од поетиката на бајката, не ја нарушува нејзината смисла и течење, туку ја богати со додатни значења. Ајдачиќ го нагласува ироничното сенчење на психолошките црти кај ликовите на Прокопиев, што не водат кон пародирање на бајката, туку кон продлабочување и потрага по нивните подлабоки и скриени емотивни слоеви. Се анализираат одделни неколку раскази од книгата за љубовта, каде се допираат или се бришат границите меѓу реалното и фантастичното што, според Ајдачиќ, се разликуваат од односот меѓу чудесното и стварног во бајките од кои што писателот поаѓа.

Во поглавјата „Во сенката на Петар Пан”, „Ловецот – отфрлениот љубовник”, „За грдоста – Човекот со едно крило – царот на орлите”, „Преобразбите на жената – мачка”, нагласува дека расказите-бајки на Прокопиев ги содржат сознанијата и менталитетот на градскиот човек на нашето време. „Прокопиев раскажува помалку за љубовта, а повеќе за љубовната зависност. Измените што ги внесува во своите ренарации ги задржуваат елементите на бајката, но бајките осенчени со минливост, со животот што не е бајковит, осенчен со безчувствителност или со амбивалентни чувства. Прокопиев внесува еротични елементи во мотивациите на своите јунаци, осветлувајќи го и тој аспект на нивниот однос кон љубовта”, пишува Ајдачиќ.

Инаку, збирката раскази „Човечулец” на Прокопиев, објавена 2011 година, и преведена досега на повеќе јазици (меѓу кои и на англискиот, и на арапскиот), и натаму предизвикува книжевни обмислувања и анализи кај странските проучувачи на современата литература.

Дани | ТВ Пакет